گیربکس دوکلاچه اتوماتیک در مقایسه با جعبه دنده سی وی تی (CVT)

اگر شما جزء افرادی باشید که بسیار کنجکاو به بررسی مشخصات خودروی تازه عرضه شده به بازار جهانی هستید، بدون شک در خودروهای جدید با جعبه دنده ای تحت عنوان دوکلاچه روبرو شده اید. 
در عرصه جهانی بسیاری از رانندگان دیگر مایل به استفاده از گیربکس‌های دستی و کلاسیک نیستند و ترجیح می‌دهند که از گیربکس‌های اتوماتیک استفاده کنند و همچنین برای آن دسته از رانندگان که به هر دو گیربکس دستی و اتومات علاقه‌مندند گیربکس دو کلاچه که از تکنولوژی های بسیار پیشرفته برخوردار است، یک انتخاب بسیار شایسته است. 
براساس تحقیقات انجام‌ شده سوی موسسه IHS به‌عنوان یکی از معتبرترین موسسات تحقیقات فناورانه خودرو، به‌کارگیری گیربکس‌های دوکلاچه (DCT) در خودروهای تولید اروپا رو به افزایش بوده و هم اکنون ده خودرو برتر جهان از جمله مرسدس بنز AMG ، پورشه 911 کاررا، آئودی S3 و نیسان جی تی آر مجهز به گیربکس دوکلاچه نیم اتوماتیک هستند. 
همچنین حضور گسترده شاسی‌بلندهای چینی مجهز به گیربکس‌های دوکلاچه همچون فیدلیتی، چری تیگو7 و جک اس5 موجب شد مشتریان بازار خودرو ایران در این سگمنت‌ها با قابلیت‌های این نوع از جعبه‌دنده‌های اتوماتیک به‌خوبی آشنا شوند و این انتظار در بازار از خودروسازان داخلی ایجاد شود که به سمت به‌کارگیری این گیربکس‌ها حرکت کنند. 
گیربکس دو کلاچه نوعی از جعبه‌دنده نیمه خودکار است و مانند جعبه‌دنده دستی از مجموعه چند چرخ‌دنده تشکیل شده، با این تفاوت که از دو کلاچ برای قطع و وصل نیرو جهت چرخ دنده‌های زوج یا فرد استفاده می‌کند و چرخ دنده‌های زوج و فرد روی دو میله مستقل از هم قرار می‌گیرند و در حقیقت این سیستم مانند دو جعبه‌دنده دستی و مجزا با کلاچ‌های ترتیبی بوده، که در یک محفظه قرار گرفته‌اند و به عنوان یک واحد انجام وظیفه می‌کنند.
عملکرد تعویض دنده‌ها توسط حسگرها و تجهیزات الکتریکی–هیدرولیکی انجام می‌گردد. در حال حاضر دو نوع ۵ سرعته و ۶ سرعته آن در خودروهای پورشه استفاده می‌گردد و کاربرد آنها روند رو به رشدی در صنعت خودروسازی دارد. 

چرا گیربکس دوکلاچه نیمه اتوماتیک نامگذاری شده است؟
شاید شماری از رانندگان از خود بپرسند چرا گیربکس دوکلاچه که در بخش جعبه دنده های اتومات است اما به آن نیمه اتوماتیک می گویند؟
جواب این سوال را باید در تفاوت مکانیسم کلاچ گیری پیدا کرد. در گیربکس‌هایی که به صورت اتوماتیک کار می‌کنند، برای تعویض دنده و گرفتن کلاچ، از مبدل گشتاور استفاده می‌شود و این مبدل است که متوجه می‌شود چه زمانی باید تعویض دنده را انجام داد. 
در  جعبه دنده دو کلاچه چنین مبدلی وجود ندارد و این وظیفه بر عهده کلاچ‌های چند صفحه‌ای خیس یا کلاچ های چند صفحه خشک است. به همین دلیل نام آن را گیربکس نیمه اتوماتیک گذاشته‌اند.

نقاط قوت گیربکس دو کلاچه 
در یک گیربکس دوکلاچه همواره ارتباط موتور و چرخ‌ها برقرار است چراکه هر دو کلاچ به صورت مجزا عمل می‌کنند. در این دست از گیربکس‌ها اختلال در روند انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها بسیار کم و در حد تعویض کلاچ‌ها است. گفته می‌شود زمان این اختلال در حد ۸ میلی‌ثانیه است. یک گیربکس دو کلاچه در حالت خلاص فشار بسیار کمی را به موتور خودرو وارد کرده و در این حالت درست مشابه با یک گیربکس دستی عمل می‌کند. این موضوع سبب می‌شود که میزان مصرف سوخت و آلودگی موتور خودرو نیز کاهش پیدا کند.
همانطور که پیش از این نیز گفتیم زمان تعویض دنده در یک گیربکس دو کلاچه در حد ۸ میلی‌ثانیه است و همین موضوع سبب افزایش بسیار محسوس شتابگیری خودرو می‌شود. افت دور موتور در زمان تعویض دنده در یک گیربکس دو کلاچه به حداقل رسیده و به این ترتیب میزان مصرف سوخت و آلودگی موتور به طرز قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.
علاوه براین در این دست از گیربکس‌ها ضربه و شوک تعویض دنده به حداقل رسیده و آسایش سرنشینان خودرو نیز افزایش می‌یابد.
یکی دیگر از نقاط قوت این گیربکس، دنده معکوس آن است. در جعبه دنده دو کلاچه عمل تعویض دنده به دنده سنگین‌تر با سرعت بالایی رخ می‌دهد. در این نوع از گیربکس، عمل تعویض دنده به دنده های سنگین تر بدون ترتیب اتفاق می‌افتد به طور مثال در صورت لزوم ممکن است از دنده 6 به دنده 3 برود و از دنده‌های 4 و 5 صرف نظر کند. این ویژگی در گیربکس‌های اتوماتیک وجود ندارد.
نکته جالب توجه این است که سازندگان این نوع از گیربکس، ماشین‌های مجهز شده به  این گیربکس را در اختیار رانندگان حرفه‌ای قرار دادند تا نظر آن‌ها را در این مورد بپرسند. همه رانندگان از عملکرد این گیربکس راضی بودند و تنها نقطه ضعف آن را عدم امکان تعویض دنده به شکل دستی ‌دانستند.

تمایز گیربکس دوکلاچه با CVT
مهمترین تمایز جعبه دنده سی وی تی نسبت به دوکلاچه ارزان بودن آن است در همین رابطه بسیاری از خودروسازان به‌دنبال نوع ارزان‌تر گیربکس اتوماتیک هستند. گیربکس‌های CVT مصرف سوخت بهینه و سواری راحت‌تر را ممکن می‌کنند اما توانایی مدیریت گشتاورهای بالا و ترمز موتور را ندارند؛ به‌همین دلیل است که بیشتر خودروهای خانوادگی، اقتصادی و شهری از این نوع گیربکس استفاده می‌کنند و مدل‌های آف‌رود، اسپرت و سوپراسپرت به نوع دوکلاچه مجهز هستند.
در گیربکس‌های اتوماتیک سی وی تی در حالت توقف خودرو با ترمز، تورک کانورتر (مبدل گشتاور) همیشه در مدار و درحال مصرف انرژی است اما در گیربکس‌های دوکلاچه، کلاچ در حالت خلاص قرار می‌گیرد. درواقع یک گیربکس ۶سرعته دوکلاچه در برابر نوع دستی ۵سرعته، حدود ۱۰درصد سوخت کمتری مصرف می‌کند، سرعت بالای تعویض‌دنده، امکان انتخاب بین حالت تمام‌خودکار و نیمه‌خودکار و مصرف سوخت بهتر از برتری‌های منحصربه‌فرد گیربکس‌های دوکلاچه است. بسیاری از خودروسازان مانند فولس‌واگن، لامبورگینی، کیا، ب‌ام‌و، بی‌وای‌دی، چری، مرسدس‌بنز، فراری، آلفارومئو، کرایسلر، هوندا، جنرال‌موتورز، هیوندای، نیسان، میتسوبیشی، رنو و ... از این نوع گیربکس در محصولات متنوع خود استفاده می‌کنند.